|
|
Inleiding
Al snel na de aflevering van reeks 13, was er sprake om een nieuwe reeks elektrisch locomotieven te bestellen in het kader van de modernisatie van de tractievoertuigen van de NMBS. Men wilde in de loop van 2002 een reeks van 60 elektrische locomotieven bestellen die geleverd moesten worden tussen 2005 en 2008. In de jaren daarna verwachtte men om nog eens 115 extra elektrische locomotieven aan te kopen! Half 2003 werd er een offerte uitgeschreven, waarbij het opviel dat deze locomotieven compatibel moesten zijn met de eerder geleverde, en toen zeer onbetrouwbare, reeks 13. Deze nieuwe reeks, al snel omgedoopt tot reeks 14, moest geschikt zijn voor snelheden tot 200km/u, kunnen rijden onder 3kV DC en 25kV AC en geschikt zijn voor zowel passagiers als goederentreinen. Hierna werd het lange tijd stil omtrent reeks 14, pas eind 2004 raakte bekend dat men zinnens was om de bestelling te plaatsen in 2005. Er zou getwijfeld worden tussen een moderne locomotief uit het locgamma van hofleveranciers Alstom en Bombardier. Om het aantal weken staken geruchten de kop op dat de NMBS de meest exotische locomotief had besteld, maar de harde waarheid was dat er in 2005 geen bestelling werd geplaatst. In 2006 werd er terug een offerte uitgeschreven voor reeks 14, met de bedoeling om deze voor het jaareinde te bestellen. De geruchtenmolen bleef onverminderd verderdraaien met als hoogtepunt de maand december: reeks 14 zou eindelijk besteld zijn! Helaas kwam er ook in 2006 geen enkele officieel bericht over deze nieuwe aankoop...
Pas begin januari 2007 kwam de NMBS met het nieuws dat er een nieuwe serie was besteld van 60 elektrische locomotieven bij ,tot ieders verwondering, Siemens. Deze nieuwe locomotieven gingen gebaseerd worden op de Taurus locomotieven, maar kregen een nieuw te ontwerpen neus ten gevolge van een nieuwe europese richtlijn om de schade bij frontale botsingen te beperken. De locomotief ging enkel worden ingezet voor reizigersvervoer, en mogelijk gingen er nog eens 60 stuks bijbesteld worden. De levering was voorzien in de loop van 2009. Tot de verbazing van velen ging deze nieuwe reeks plots door het leven als reeks 18. De oorzaak hiervan is dat men er bij de bestelling van uitging dat de tweede bouwreeks er vrijwel zeker meteen kwam. Omdat reeks 15 nog in dienst was ten tijde van de bestelling, kon men maar nummeren van 1401 tot 1499. Want anders zou men een menging tussen 2 verschillende reeksen krijgen wat men ten allen tijde wilde vermijden. Met reeks 18 en reeks 19 dacht men dit probleem niet te hebben, daar beide reeksen reeds lang buiten dienst stonden. Bij de indienstname van reeks 18 II, bleek dat er in enkele werkplaatsen nog info en wisselstukken aanwezig waren van reeks 18 I. Wat bij defecten en het aanleren van de nieuwe machines al eens voor hoofdbrekens zorgde.
Op 23 september 2008 werd de 1860 voorgesteld op Innotrains te Berlijn. Door het laatste nummer eerst te construeren wilde Siemens
extra tijd hebben om ervaringen te krijgen met deze locomotieven en de verschillende homologatieprocedures door te lopen. Ten tijde
van de voorstelling op Innotrains was men volop bezig met het bouwen van de 18'en, en vanaf december 2008 werden de locomotieven naar
verschillende testcircuits gebracht. De NMBS wachtte de tests niet af en bestelde prompt een 2de bouwreeks van 60 stuks. Het speciale
aan deze bouwreeks was dat deze werd opgesplitst in 2 delen: de 1861 - 1896 als vervolg op de gewone 18'en, en de 1901 - 1924 die aan
1 zijde worden uitgerust met een GF-koppeling om met de GF-M6 stuurstand rijtuigen te kunnen rijden.
Op 5 maart 2009 arriveerde de 1802 in België om enkele testritten uit te voeren op lijn 94. De toekomst zag er veelbelovend uit voor reeks 18!
Wat volgde was de ene testrit na de andere op zowel testcircuits als op het Belgische net. Iedere keer vond men nieuwe problemen, en keer
op keer werd de levering uitgesteld. Ondanks al deze vertraging bleef Siemens onverminderd doorgaan met het bouwen van 18'en, rijen
locomotieven werden geparkeerd in de bundels van Wegberg-Wildenrath en Freiham. In april 2011 raakte bekend dat Siemens wegens de grote
vertraging het imposante bedrag van 21.2 miljoen euro moest betalen aan de NMBS. In diezelfde maand begon men met lege passagierstreinen
over de IC-A route te rijden als test. Deze test bleken mee te vallen en eindelijk werden treinbestuurders opgeleid om met deze
locomotieven te mogen rijden. Er was licht aan het einde van de tunnel!
Helaas zorgde in mei een ernstig incident in de machinekamer ervoor dat alle ritten en instructiesessies onmiddellijk werden stopgezet. De toekomst voor reeks 18 zag er plots een stuk somberder uit. Men vond vrij snel een oplossing om dit soort incidenten in de toekomst te vermijden, en op 6 juli 2011 verkreeg reeks 18 een tijdelijke toelating om met een back-up locomotief over de IC-A te rijden. Reeks 18 deed het voortreffelijk en op 1 augustus 2011 konden er eindelijk commerciële ritten gestart worden! Vanaf nu ging het zeer snel vooruit, iedere week werden er 2 tot 3 locomotieven naar stelplaats Kinkempois verspoord, alwaar ze na een testrit in de commerciële dienst werden ingezet. Reeks 18 werd massaal ingezet op verschillende lijnen, en op enkele maanden tijd was ze in heel België te zien. Door de grote vertraging van de eerste bouwreeks, werd bouwreeks 2 aansluitend geleverd. In februari 2012 kwamen de eerste locomotieven van bouwreeks 2 in dienst, een maand voordien werd ook de levering van bouwreeks 1 gecompleteerd.
Hoewel reeks 19 bij aflevering was uitgerust met een GF koppeling werd deze de eerste jaren niet gebruikt. Het probleem zat hem in de software,
deze was niet aangepast om de ontkoppeling automatisch te laten verlopen. Het zou duren tot mei 2015, met de invoering van software type F, vooraleer
het mogelijk zou zijn om de automatische koppeling te gebruiken.
In de jaren voor software F werd reeks 19 gewoon ingezet in de binnenlandse reizigersdienst. Indien ze werden ingezet op diensten waarbij men moest koppelen/ontkoppelen
zorgde men er gewoon voor dat reeks 19 telkens aan het uiteinde van de trein hing zodat de koppeling/ontkoppeling kon gebeuren met de M6 stuurstandrijtuigen.
Livrei
Reeks 18 werd geleverd in een livrei dat volledig geïnspireerd is op reeks 13. De neus is gedeeltelijk geel, de flanken zijn wit met een groot zwart vlak op de plaats waar bij reeks 13 de ventilatieopeningen staan. Boven en onder dit zwart vlak werden ook een rode en een blauwe lijn geschilderd. Het is zeer jammer dat men het livrei inspireerde op reeks 13. Bij het persbericht van 2007 had Siemens een illustratie bijgevoegd van een 18'er met een volledig gele neus en een volledig witte flank waarop een immens groot blauw B-logo stond afgebeeld. Dit livrei was stukken mooier dan het exemplaar waarmee reeks 18 nu rondrijd.
Depots
Na hun afnamerit werd iedere nieuwe 18'er toegevoegd aan depot Kinkempois. Naarmate het aantal geleverde 18'en steeg, werden er vanaf het tweede kwartaal van 2012 met mondjesmaat enkele exemplaren naar depot Oostende overgedragen.
Ombouw
De NMBS lijkt niet al te veel meer te experimenteren met hun nieuwe locomotiefreeksen. Juist 1860 kreeg in november 2014 aangepaste roosters op de fronten als test om de lucht voor de airco anders aan te zuigen. Deze test was geen succes en enkel 1860 bleef rondrijden met dit aangepaste front.
In 2023 kreeg 1889 nieuwe stuurtafels ingebouwd. Dit als test om nieuwe displays voor ETCS Baseline 3 correct in de stuurposten te kunnen installeren.
Inzet
De carrière van reeks 18 begon op de IC-A Oostende - Eupen, na enkele treinen te hebben overgenomen op deze verbinding werd ze al snel
ingezet voor P-treinen en andere IC en IR verbindingen. Momenteel is ze ook te zien op de IC-K Gent-Sint-Pieters - Genk, IC-F Quiévrain -
Liège Guillemins, IC-N Charleroi-Sud - Essen, IC-O Brussel-Zuid - Visé, Brussel-Zuid - Turnhout,...
Groot was de verbazing toen in mei 2012 enkele 18'en werden ingezet op de verbinding IC-E (Genk/Luik/Tongeren - Knokke-Blankenberge), op deze
verbinding werden M6Bx'en en HLE 27'ers met GF-koppelingen ingezet omdat men gedurende de reisweg de trein in tweeën splitst. Het was voorzien om de 27'ers te
vervangen door reeks 19 die standaard met deze GF-koppelingen is uitgerust. Een 18 heeft deze automatische GF-koppelingen niet en kan hierdoor niet koppelen met de GF-M6Bx'en.
Om deze reden wordt er voor gezorgd dat de 18'ers aan beide uiteinde van de trein komen te staan. Hierdoor worden de 2 stammen met elkaar gekoppeld door de
met GF uitgeruste M6Bx'en. Met de uitlevering en het oplossen van kinderziektes van reeks 19 is aan deze situatie ook een einde gekomen.
Vandaag de dag kan je reeks 18 op zowat alle IC en P diensten tegenkomen die voorzien worden met getrokken materieel.
Met de komst van de nightjetverbinding Brussel-Wenen in 2020 werd reeks 18 driemaal per week een vaste gast in Aachen-West. Met de nieuwe dienstregeling van 10/12/2023 wordt Duitsland zelfs ieder uur
aangedaan dankzij de nieuwe S41-verbinding Luik - Aachen-West.
Na jaren van testritten raakte in 2021 reeks 18 gehomologeerd voor diensten in Luxemburg en Frankrijk. In de praktijk bleken enkel 1807, 1862, 1873 en 1896 aangepast te zijn voor deze landen.
Het is verboden om de volledige tekst van deze pagina te publiceren zonder toestemming van de rechthebbende