BFOTO

Inleiding

Ter vervanging van enerzijds de laatste motorwagens reeks 44 en 45, maar vooral grote aantallen rijtuigen M2 die de diensten op de laatste dieselbaanvakken verzorgden achter locs reeks 62/63 werd besloten een serie van 80 tweewagenstellen te bestellen als reeks 41. De stellen werden nieuw ontworpen en in principe gebaseerd op de comfortabele rijtuigen type I11. Echter, het uiteindelijke ontwerp kende nogal wat simplificeringen: krappere deuren, kleinere ruiten, een eenvoudiger interieur en dergelijke. Ook de kop werd veel minder gestroomlijnd uitgevoerd dan aanvankelijk verwacht.

Hoewel de ontwikkelingsfase lang duurde, werd uiteindelijk vrij plotseling gekozen voor een ontwerp waar van meet af aan heel wat kritiek op was. Toen daarna ook bleek dat de bouw bij de niet bepaald gerenommeerde Spaanse vestiging van Alstom jaren vertraging opliep, begon de NMBS ook (uit financiële overwegingen) te twijfelen. Toch begon uiteindelijk de serielevering, en al van meet af aan maakten de eerste ervaringen met de stellen het beeld niet beter. De stellen kampten met letterlijk honderden constructiefouten en defecten, hebben vele storingen en blijken niet geschikt voor snelle en drukke diensten op Antwerpen-Neerpelt vanwege hun te smalle deuren en het ontbreken van een doorloopmogelijkheid. Vooral het slechts aanwezig zijn van drie (in plaats van toch minstens vier) ook nog eens te smalle deuren zorgt voor een veel te slechte doorstroming van reizigers.

De NMBS heeft nog lang bekeken of de hele order geannuleerd kon worden, maar deze beslissing leek op dat moment al alleen mogelijk als de reeds geleverde stellen teruggeleverd gaan worden en dat zal de fabrikant natuurlijk niet zomaar accepteren toen er al zoveel stellen waren. Op last van de NMBS was de levering namelijk enorm opgeschroefd, zodat uiteindelijk een groot deel van de vertraging ingelopen werd. Het rustig herevalueren van eerder genomen beslissingen was hierdoor niet meer mogelijk. Vanwege het capaciteittekort werden 16 stellen bijbesteld (4181-4196). Overigens is het vreemd waarom de NMBS gekozen heeft voor nog meer van de tweetjes, en niet voor een tussenbak of rijtuigen met grotere deuren, want dat lijkt toch doelmatiger.

Het ging dus langdurig niet goed met de eerste grote serie meervoudige dieselstellen van de NMBS, hoewel momenteel de problemen in belangrijke mate onder de knie zijn. Kort na hun aflevering werden de nieuwe stellen het eerst op Hasselt-Mol en Antwerpen-Neerpelt en later ook vanuit Merelbeke op Aalst-Burst en rond Bertrix ( in de Ardennen rijden de dieselstellen onder de - nieuwe 25 kV- bovenleiding). Vanaf maart 2002 namen ze in sneltempo de diensten op de lijnen rond Gent over en de laatste lijn waar de 41's zijn gaan rijden is de lijn Charleroi-Couvin, waar ze vanaf mei 2002 verschenen. Eind 2002 waren na de aflevering van de eerste serie ook al de eerste stellen van het tweede lot in dienst en dat was ook wel nodig, daar vanaf 1 januari 2003 geen enkele door een dieselloc met stoomverwarming getrokken trein meer mag rijden. In de zomer van 2003 werd de 4196 als laatste van de tweede serie afgeleverd.

Livrei

Reeks 41 werd geleverd in de new-look kleurstelling. Opvallend was het feit dat dit nieuwe materieel, in tegelstelling tot de I11 en MS96, werd geleverd zonder rokersafdeling. De enige aanpassing die gedaan werd aan het livrei is het aanbrengen van de nummers op de frontzijdes van de stellen, deze nummers werden vanaf 2004 aangebracht.

Brand

Reeks 41 is uitermate gevoelig aan brand, ieder jaar krijgt minstens 1 stel bezoek van de brandweer nadat een motor vuur vatte. 3 stellen zijn zodanig hard beschadigd dat ze na hun brand aan de kant werden gezet:
De 4117, uitgebrand op 9 maart 2002 te Mol. Omdat dit stel nog zo nieuw was, wilde men een nieuwe rijtuigbak bouwen zodat men dit stel terug in dienst kon nemen. Bijna 10 jaar later is deze bak nog nergens te bespeuren.
De 4131, op 19 mei 2007 uitgebrand te Geel.
De 4109, op 7 april 2005 uitgebrand te Erquelinnes.

Het is verboden om de volledige tekst van deze pagina te publiceren zonder toestemming van de rechthebbende