Inleiding
Voor de lichtste rangeerwerkzaamheden wilde de NMBS gebruik gaan maken van enkele zeer lichte diesellocomotieven, in Nederland bekend onder de naam locomotoren en in het Frans onder de naam 'locotracteurs'. In 1960 werden aldus een locjes uit de catalogus van Cockerill besteld, van het uitermate succesvolle standaardtype dat zij al enige jaren voor de industrie bouwden, en nog vele jaren zouden bouwen. Van dit type werden er door heel België vele tientallen, zo niet honderden geleverd aan een keur aan bedrijven, waarvan er nog veel tot op de dag van vandaag te zien zijn. Ook de NMBS stelde er tien in dienst als type 230. Ze werden in Ronet in gebruik genomen, maar verhuisden reeds met de komst van de eerste exemplaren van de vervolgserie naar Kortrijk.
De vervolgserie bestond uit nog eens vijftig exemplaren die, net als de industrie-variant, inmiddels wat verder ontwikkeld waren. In tegenstelling tot de 230.0, werden de 230.101-230.150 geleverd door BN en ABR. Ze kwamen in dienst in Ronet, Merelbeke, Schaarbeek, St. Ghislain en Stockem. Later kwamen ze ook terecht in Kinkempois, Monceau (later Charleroi) en Antwerpen. De Kortrijkse locjes gingen administratief over naar Merelbeke, die van St. Ghislain naar Monceau en ook de exemplaren van Ronet werden herverdeeld na de sluiting van de stelplaats aldaar.
Inzet
De reeksen werden in tal van middelgrote stations gebruikt voor rangeerwerkzaamheden, met name het voorbengen van lichte reizigers- en goederentreinen. Ook het rijden van werktreintjes was al snel een belangrijke taak. In veel gevallen werden de locjes ook ingezet voor lokale goederentreinen. Zo reden de locjes van Stockem vanuit Libraimont naar bij voorbeeld Bertrix, Bastogne of via Croix-Rouge naar Virton (lijn 155). Die van St. Ghislain waren bijvoorbeeld te zien op de diverse lijntjes in de 'Borinage'.
Ombouw
In 1970 werd het type 230 vernummerd in 9001-9010, het type 230.1 kreeg de nummers 9111-9160, vooruitlopend op de samenvoeging van beide
typen. In de jaren zeventig werd, behalve de algemene aanpassingen zoals het aanbrengen van de Z-livrei en nieuwe frontseinen, de hele
serie gemoderniseerd, waarbij onder andere een nieuwe GM-motor werd ingebouwd. De reeks 90 werd met deze ombouw vernummerd in 9101-9110.
De ombouw duurde tot 1980.
© Sicco Dierdorp
Het is verboden om de volledige tekst van deze pagina te publiceren zonder toestemming van de rechthebbende